Een gedeelte van de GR4 in Frankrijk.

(Op dit moment staan er nog geen foto's op deze pagina, die worden binnenkort (??) toegevoegd).

Inleiding:

In het voorjaar van 2004 hebben Hanneke en Jan zo'n 120 kilometer van de GR4 in Frankrijk gelopen. Van Entrevaux naar Manosque. Een prachtige wandeling met als wandelhoogtepunt de Gorge du Verdon Hieronder volgt het reisverslag van die wandelvakantie, waarin ze redelijk veel regen hadden.

Vakantie, hoewel de wekker dat niet suggereert. Die loopt op de ''gewone'' tijd af, maar is nu niet het sein om naar m'n werk te gaan, maar de trein naar Schiphol te pakken. Ontbijten doen we op het station en met een kwartier vertraging komen we aan op de luchthaven. Inchecken, wachten, een te dure en bijzondere matige dubbele espresso gedronken en met een half uur vertraging vliegen we naar Nice. Easyjet en op tijd vertrekken is niet de sterke combinatie. In de lucht lezen we weer een aantal oude AD-magazines (met dank aan de ouders van Hanneke) en net na de middag landen we. Met de bus naar de stad en daar drie uur wachten op de trein. Die trein vertrekt overigens niet vanaf het grote station, maar vanaf een klein kopstation daar vlakbij.
Het is prachtig weer en dus brengen we de tijd grotendeels door op een terras. In de schaduw. Eerst nog even tanken (en ook nu zat er nog brandstof in de benzinebrander in het vliegtuig; dom, want dat gaat natuurlijk nog een keer tot grote problemen leiden) en de laatste inkopen doen.
Om vijf uur nemen we de trein. Een station voor modelspoorliefhebbers: ontzettend korte sporen (één treinstel tot de wissel) en heel veel rangeren. Volgens mij beslist niet rendabel, maar wel erg leuk. De treinreis is een toeristische attractie. En terecht: een spectaculair landschap: een snel stromende beek, steile rotsen en af en toe een klein dorpje. Waar wij uitstappen, in Entrevaux Le Plan, is echt alleen maar een soort bushokje en verder helemaal niets. In het boekje van de GR 4, de route die we hier oppikken, stond het al: maak de conducteur van te voren heel duidelijk dat je er daar echt uit wilt, want anders stopt de trein er niet eens!
Al op het station zien we de eerste wit-rode markering en vandaag hebben we het boekje niet nodig. Het lijkt of de route nog maar kort geleden opnieuw gemarkeerd is. We lopen nog een half uurtje. We klimmen over een warme asfaltweg zonder verkeer. Bij het laatste verspreide huis vragen we de tent te mogen opzetten. Dat mag; tijd voor een blikje bier wat we vanmiddag nog hebben gekocht. Ook het avondeten is zwaar: een blik cassoulet en zelfs een toetje. Dat is het voordeel als je weet dat je niet ver hoeft te lopen: je hoeft niet echt op het gewicht van de boodschappen te letten. Verder starten we de brander nog een keer voor een kop oploskoffie en gaan dan vroeg slapen. Dus toch vakantie.

Terwijl we ontbijten in het zonnetje passeert ons een medewandelaar. Diezelfde man zullen we nog veel vaker gaan zien vandaag. Zo rond negen uur hijsen we de rugzakken op en gaan weer verder klimmen. In totaal tot zo'n 1700 meter, maar niet al te steil. En het voordeel van klimmen is dat je vaak de mooiste uitzichten hebt. Ook hier is dat het geval. Vlakbij zien we besneeuwde bergtoppen, maar zo hoog zullen wij niet komen.
Na klimmen volgt dalen. Iets minder leuk naar mijn mening. Zeker als het dan ook nog gaat regenen. Niet alleen omdat Hanneke dan haar regenbroek aantrekt (want eerlijk is eerlijk: mooie vrouwenbenen onder een korte broek zie ik liever dan diezelfde benen in een regenbroek), maar ook omdat je met capuchon op relatief weinig hoort en ziet. Jan, Frankrijk en regen. Het lijkt wel een echte drie-eenheid. Gelukkig regent het niet de hele middag, maar het regenpak gaat niet meer uit deze dag.
Veel klimmen en dus ook dalen. Ik schat dat we in totaal zo'n 2000 meter geklommen hebben vandaag. Er zijn niet veel dagen in ons wandelleven dat we dat vaker hebben gedaan. En al die tijd zien we vrijwel geen beschaving. Met de lunch en ook als we aankomen in Soleihas is het even droog. Ook is er daar een café open waar ze heerlijke espresso en dito gebak hebben. Als we echter even later weer buiten komen giet het en als we een paar kilometer verderop de tent opzetten doet het dat nog steeds. Erg vervelend, want het kost toch altijd een hoop moeite om dan alles droog te houden.
Buiten de tent de brander starten en spaghettaria koken. Roeren schiet er af en toe bij in, dus de maaltijd is niet helemaal perfect gaar. Wel warm en lekker. En na nog een kop oploskoffie gaan we maar weer slapen.

Binnen 24 uur is onze tent van heilig tot verdoemd verklaard. Nog nooit hebben we problemen gehad, maar nu is echt alles (drijf)nat in de tent. In de voortent konden we nog redelijk uit de voet met de pannen, maar de binnentent dreef. Met name de slaapzak was zeiknat. Vast overbodig te melden dat we daardoor ook al niet zo lekker geslapen hadden.
Ontbijten doen we nog in de tent, maar dan wordt het gelukkig droog. De hele dag zouden er regelmatig buien en buitjes vallen, maar alles bij elkaar viel het nog best mee.
We beginnen met een flinke afdaling naar Castellane. Niet erg zwaar, wel erg lang. In het dorpje doen we wat boodschappen en lunchen in één van de vele restaurants. Blijkbaar is dit een erg populaire plaats bij toeristen.
Als we het dorp verlaten gaan we weer heel lang klimmen. Niet echt steil en over een breed en onverhard pad. Af en toe lopen we letterlijk met ons hoofd in de wolken. En soms ook figuurlijk, want de vele vergezichten met het wolkenschouwspel zijn meer dan de moeite waard.
Een onverwachte horecastop (bij mensen in de keuken) in Chasteuil en dan weer verder klimmen. Bovenop een Schots aandoende leegte. Imponerend. Na een paar kilometer graspad op deze vlakte gaat het vrij snel naar beneden. Voor de eerste keer zien we dan ook de bekende Gorge du Verdon liggen.
In Rougon zitten alle kamers vol, maar gelukkig heeft de auberge zo'n 20 minuten verderop (en ook aan de GR4) nog kamers vrij. Eerst alle natte spullen uithangen. De kachel aan en het raam open, want we moeten nogal wat vocht zien kwijt te raken. We produceren nog wat meer vocht door te douchen op de kamer en dan is het tijd om te eten. Een redelijke dagschotel met kaas als toetje. Kaas is dus toch een dessert!
Na nog een espresso gaan we naar bed. Een lange wandeldag zit erop. Meest bijzondere dier van deze vakantiedag: een regenworm van zo'n zeventig, tachtig centimeter (en dat is ongelogen!).

Om iets voor achten staan we op. De meeste spullen zijn droog en de föhn bewijst z'n goede diensten hier nog eens extra bij. Toch handig zo'n hotelkamer. Het ontbijt is voor Franse begrippen erg uitgebreid: niet alleen stokbrood en een croissant, maar ook sju en een yoghurtje. Alles bij elkaar kost deze overnachting ons totaal zo'n 50 Euro per persoon en nadat afgerekend te hebben gaan we weer op pad. De mist trekt heel snel op en het wordt een heerlijke wandeldag. Half bewolkt en vrij veel zon.
We dalen af naar de kloof; de Gorge du Verdon, en gaan de eerste paar kilometers redelijk snel. We moeten zelfs een tunnel door. Blij dat we een zaklamp mee hebben genomen, want het is echt aardedonker. Je kan hier overigens alleen lopend komen.
Het landschap wordt steeds spectaculairder. Steile wanden, water, bomen en alleen een smal voetpad. We hebben het gevoel de enige wandelaars te zijn, maar dat is een misvatting. Zo halverwege de route komen we ontzettend veel tegenliggers tegen. We staan echt verbaasd hoeveel mensen deze route, waar zeven uur voor staat en die dus echt niet in te korten is, aan het lopen zijn. In het hoogseizoen is het hier waarschijnlijk filelopen en bloedheet.
We hebben niet zo heel veel drinkwater meegenomen. Gelukkig komen we af en toe beneden in de kloof, zodat we alles bij elkaar geen dorst hoeven te hebben. Aan het begin stond om anderhalve liter per persoon mee te nemen, en dat is eigenlijk geen overbodige luxe.
Een paar hele steile ladders en heel veel klimmen maken de tweede helft van de etappe een stuk zwaarder. (Tip voor de mensen die dit als dagetappe gaan lopen: begin aan de andere kant). Bovenop, aan de weg, is er gelukkig horeca. Tijd voor een koude cola. 
En dan nog een paar kilometer asfaltweg voor we om een kampeerplekje vragen. De oude eigenaar vindt het wel grappig dat we niet een paar kilometer verder lopen naar de camping. We zijn echter ''aardig'' moe en als Hanneke haar blaar laat zien (lees: een soort open bloederige hiel) dan kan ik alleen nog maar ontzag hebben. Zo'n zware tocht met zo'n voet: petje af.
Na oploskoffie eten we verse pasta. Nou ja: vers? Het zit inmiddels al twee dagen in m'n rugzak. Het smaakt er gelukkig niet minder om. We drinken er zelfs een glaasje (te koude) rode wijn bij. En na nog een kopje oploskoffie en slokje apfelcorn gaan we om negen uur vermoeid de tent in.

Na twaalf uur in de slaapzak te hebben gelegen (en vrijwel al die tijd te hebben geslapen; hoezo waren we moe?) staan we op. Ontbijten met hard geworden brood. Hoewel? Jaap zou zeggen: oud brood is niet hard, geen brood: dat is hard.
Het lijkt een droge dag te worden en het grootste gedeelte van de dag is dat ook zo. Alleen 's middags krijgen we weer een paar buien op ons hoofd. 
In een half uur lopen we naar La Palud sur Verdon. We zijn duidelijk niet de enige toeristen in het dorp. Wat een drukte. Gelukkig is de bakker in Frankrijk ook op zondag open, zodat we brood en koeken kunnen kopen. En na nog een heerlijke espresso op een terrasje gaan we weer klimmen. Een paar honderd meter omhoog in een gestaag tempo. De markering is weer perfect en het pad ook. We zien vandaag maar één tegenligger en we vragen ons af vanwaar dit zo ontzettend goed gemarkeerde en uitgebreide wandelnetwerk in Frankrijk? We gebruiken ons boekje echt alleen maar om boodschappen, water, openbaar vervoer (voor de terugreis) en eventueel de overnachtingen te plannen. Enfin, wij waarderen de GR's ten zeerste, dus laten we ons er maar verder niet druk om maken.
Een paar kilometer min of meer vlak. Veel dennenbomen, maar ook irissen, blauwe druifjes, wilde narcissen en heel veel andere bloemen waar we al dan niet de naam van kennen. We krijgen nog een extra steile klim en komen dan, tot onze stomme verbazing, een stel mountainbikers tegen. Met de fiets aan de hand. Echt geen idee wat ze hier doen, want om te kunnen fietsen is het veel te steil. Zelfs wandelend is het al heel pittig.
Diep beneden ons ligt het stuwmeer Lac de Ste-Croix in een bijna onnatuurlijke kleur blauw. Jammer dat het zulk heiig weer is, want anders had onze camera (net als gisteren) vast weer de nodige overuren gemaakt.
Naar beneden gaat via een lange en erg steile afdaling. Worden we lekker moe van en de beenspieren gaan er zo heerlijk van trillen. Onderaan zit een camping en we vinden het welletjes voor vandaag.
Gelukkig staan er allemaal heggetjes op de camping, zodat we de tent uit de wind kunnen zetten. De camping s vrijwel uitgestorven en we krijgen nog korting ook. Het restaurant is dicht, dus dan maar zelf koffie zetten voor we weer aan de spaghettaria gaan. Na het eten douchen. Tot onze verbazing is de douche echt perfect. Lekker hoor: niet zo plakken van het zweet in je slaapzak. En voor het slapen nog een lekker borreltje.

Als we opstaan giet het al een flink tijdje, maar de tent is nu weer gewoon kurkdroog gebleven. Niet vervelend zullen we maar zeggen, maar wie het snapt mag het zeggen. We ontbijten en pakken in onder een afdak van het douchegebouw en gaan dan in regenpak weer verder met de GR4. Al snel een klim, lang, veel langer dan gedacht en erg modderig. Dat maakt het lopen erg zwaar, maar gelukkig wordt het wel weer droog. Bovenop ineens een heel ander landschap voor ons: een redelijk vlakke hoogvlakte. We lopen nog even langs de rand bovenop en gaan dan die vlakte op. Weinig hoogtemeters meer, alleen al we naar een dorpje lopen, want die liggen telkens een paar honderd meter lager.
Tussen de lavendelvelden, graanakkers en eikkwekerijen door bereiken we Roumoules. De horeca is open, maar er is niets te eten. Toch vreemd dat iemand anders aan de patat zit en terwijl wij een espresso drinken die man ook nog een stuk chocoladetaart krijgt. Dat hadden wij toch echt ook wel bij de koffie gelusten...
Gelukkig is het nog maar een uurtje lopen naar Riez. Daar eten we pannenkoeken, doen nog wat noodzakelijke boodschappen (chips, cola, koeken en brood) en lopen dan een paar kilometer het dal door over een stille asfaltweg. Vandaag is de eerste dag dat we veel kilometers asfalt lopen.
Na nog een espresso klimmen we weer zo'n 300 meter en na een uurtje vinden we een prachtige kampeerplek. Jammer dat het dan licht begint te regenen. Gelukkig duurt dat maar heel even dus al snel zitten we weer buiten te koken. Omdat het gras nat is, is liggend eten er vandaag niet bij.
En na natuurlijk weer een oploskoffie en het laatste drupje van de halve liter apfelcorn nuttigen we nog wat cola en chips. Ook nu gaan we weer vroeg slapen.

Een nacht met veel regen, maar toch (vrijwel) geen lekkage in de tent. Vreemd. Als we om half negen opstaan is het droog en dat zou het zowaar de hele dag blijven. Overigens zien we geen zon, wel veel bewolking en dreigende buien. Je hoeft mij echt niet meer proberen wijs te maken dat het in Frankrijk altijd mooi weer is. En dan te bedenken dat ik afgelopen herfstvakantie een week in Wales heb gelopen zonder regen te hebben gezien...
Het eerste stuk van de route is wat saai: over een rechte, brede, onverharde weg met links en rechts hoge struiken. En als er al eens een opening is zie we nog vrijwel niets door de laaghangende bewolking. Gelukkig wordt het pad smaller, gaat het kronkelen en verandert het landschap. Wandelen en weten waarom je zo graag wandelt.
We blijven min of meer op zo'n 550 meter hoogte lopen tot we bij Saint Martin afdalen. Geen horeca, dus de MSR-brander maar weer eens starten. Oploskoffie met een paar koeken uit de supermarkt van gisteren. Bijna net zo lekker als espresso met appeltaart.
In twee mooie uurtjes wandelen we naar Greoux-les-Bains. Erg toeristisch, maar we zijn er tijdens de siësta en dan is (vrijwel) alles dicht. Broodjeszaken kennen ze blijkbaar niet in Frankrijk, dus lunchen we met patat en een brichotte. Ook lekker.
Een pittige klim het dorp weer uit en langzaam naar beneden. Genieten van het uitzicht, de omgeving en het wandelen. 
Een grote stad binnenwandelen is zelden een genoegen en Manosque vormt geen uitzondering. Kilometers langs een superdrukke asfaltweg. Blij als we die kunnen verlaten. We besluiten in een gite d'etappe te overnachten, maar het kost wat heen en weer lopen voor we die hebben gevonden. We zijn duidelijk de enige gasten zo buiten het seizoen. Voor 11 Euro per persoon slapen we in een echt bed en kunnen we douchen. Best fijn, want het was vrij plakkerig en broeierig weer vandaag.
Zitten op een bankje, warme choco drinken en spaghettaria eten. Morgen nog alleen circa twee kilometer naar het station lopen en dan zit de GR4 er voor ons weer op. Geen medelijden hoor: over een paar weken gaan we weer heerlijk op IJsland wandelen!

Om negen uur verlaten we de volkomen sfeerloze gite (overigens wel een gite met een heerlijke douche) en lopen in een half uurtje naar het station. Een uurtje wachten; boodschappen doen, espresso drinken en pinnen. Treinkaartjes van ruim 30 Euro per stuk hakken er flink in.
In drieëneenhalf uur, met een overstap in Marseille, met de trein naar Nice. Een mooie rit. 
In Nice een goedkoop hotel gezocht en verder een paar uur door de stad gelopen. Veel alcoholisten en hondenpoep op straat. Gelukkig gaat de zon steeds meer schijnen; een Leffe op een terrasje is immers een heerlijke manier om de tijd door te brengen.
Zo waar heerlijk gegeten in een Frans restaurant, hoewel medium gebakken bij ons toch ''iets'' minder rauw is. En ook vandaag weer om een uur of negen naar bed.

Opgestaan, ontbeten op een zonnig terrasje en verder vooral wachten. Op een bus (die niet kwam en daarom pakten we maar een gewone lijndienst), op een vliegtuig (met een half uur vertraging), op een trein (twintig minuten voor een trein die om de dertig minuten rijdt), maar dan toch om half vijf thuis. Heerlijk. 

Terug naar hikes in Europa.

Terug naar (wandel) vakanties.